Ντεκαφεϊνέ και γνήσιες μεταφράσεις

Tου Πασχου Μανδραβελη

Από την εφημερίδα Καθημερινή. 

… Επειδή θα οδηγήσει τη χώρα σε καταστροφή πολλά στελέχη θα ψάξουν για «εσωτερικούς εχθρούς» για να «εξηγήσουν» στον λαό τη αποτυχία τους. Τότε θα φλερτάρουν την γνήσια και ουχί ντεκαφεϊνέ μετάφραση του «ruthless» και «brutally»…

Ανάμεσα στις ωραίες συμβουλές που έδωσε στον ΣΥΡΙΖΑ για την διακυβέρνηση ο καλεσμένος του κ. Τσίπρα στην Ελλάδα κ. Σλαβόι Ζίζεκ ήταν και η εξής: «Syriza will need the formidable combination of principle politics and ruthless pragmatism of democratic commitment and readiness to act fast and brutally, when needed». Το ελληνοαγγλικό λεξικό Penguin μεταφράζει τη λέξη «ruthless» σε «ανοικτίρμων, άσπλαχνος, ασυμπόνετος, αλύπητος, αδίστακτος» και τη λέξη «brutally» σε «κτηνωδώς, βάναυσα, σκληρά, άγρια». Κι όμως: στο επίσημο δικτυακό τόπο του Συνασπισμού (www.syn.gr) επιλέχθηκε μια ντεκαφεϊνέ μετάφραση. Το παραπάνω απόσπασμα του κ. Ζίζεκ αποδόθηκε ως εξής: «Ο ΣΥΡΙΖΑ, θα χρειαστεί τον απίθανο συνδυασμό μιας πολιτικής με αρχές και ενός ωμού πραγματισμού, μιας δημοκρατικής δέσμευσης και μιας ετοιμότητας να δράσει γρήγορα και αποφασιστικά, όταν χρειάζεται».

Υπάρχουν πολλές εξηγήσεις για την παραποίηση του «ruthless» σε «ωμό» και του «brutally» σε «αποφασιστικό». Μπορεί στον Συνασπισμό να μην κατάλαβαν το διαχρονικό πνεύμα του «φιλοσόφου» τους. Ο κ. Ζίζεκ έχει παράδοση στα κηρύγματα βίας. Το «ruthless» και «brutally» είναι σχετικά ήπιες λέξεις στον λόγο του. Κάποιος που τον διάβασε δεν θα τις έκανε ηπιότερες. Αλλά πάλι, αν δεν ξέρουν τι λέει πώς και γιατί τον κάλεσαν;

Μια άλλη εξήγηση είναι ότι ο κ. Ζίζεκ δεν ήταν στην μάζωξη τού ΣΥΡΙΖΑ όσο παραστατικός υπήρξε σε άλλες δημόσιες εκδηλώσεις του. Δεν έδειξε, για παράδειγμα, πως αποκεφαλίζουν τους αντεπαναστάτες κουνώντας τα χέρια στον λαιμό του.

Η τρίτη εξήγηση είναι το ανθρώπινο λάθος. Ο γράφων ξέρει από πρώτο χέρι τι σημαίνει απροσεξία στην μετάφραση (πρβλ. «Το ορθό μάθημα από την Ισλανδία», «Καθημερινή» 6/6/2012). Αν ισχύει αυτή η εκδοχή μάλλον πρέπει να ακολουθήσει επανόρθωση εκ μέρους του ΣΥΝ. Οχι για τον ελληνικό λαό, αλλά για να τιμήσουν το γράμμα και το πνεύμα όσων διαχρονικά λέει ο κ. Ζίζεκ.

Ομως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μάς έχει συνηθίσει σε επανορθώσεις. Η εφημερίδα «Αυγή» (7/5/2012) αλλοίωσε μια πρωτοσέλιδη φωτογραφία, σβήνοντας το σφυροδρέπανο και το όνομα της ΚΟΕ από σημαία που ανέμιζε δίπλα στον κ. Αλέξη Τσίπρα. Οταν επισημάνθηκε η λαθροχειρία η εφημερίδα απάντησε «Οντως “πειράξαμε” τη φωτογραφία», αλλά «διάφοροι φίλοι και σύντροφοι μάς κρίνουν με υπερβολική αυστηρότητα, αν όχι κακοπιστία» («Αυγή» 9/5/2012). Τον τελευταίο μήνα, μετά τις απίστευτες δηλώσεις για «χρησιμοποίηση των καταθέσεων», «υποχρεωτικό δάνειο 100 ευρώ/μήνα σε όσους κερδίζουν άνω των 20.000 ευρώ ετησίως», ή την υπόθεση του κ. Ιφικράτη Αμυρά δεν ακούσαμε διορθώσεις, αλλά επιθέσεις. Τα στελέχη του δεν κάνουν ποτέ λάθος· πάντα η διαπλοκή, δαίμονες και τρίβολοι διαστρέφουν τα λεγόμενά τους.

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο η επιθετική ψευδολογία, στην οποία καταφεύγει όλο και πιο συχνά ο ΣΥΡΙΖΑ επειδή μεγάλωσαν οι δουλειές του. Είναι ότι διδάσκει στα νέα παιδιά το νέο «αριστερό» ήθος, κάτι που είναι εμφανές σε όσους περιδιαβαίνουν τα κοινωνικά δίκτυα. Χειρότερα όμως θα είναι σε μια πιθανή διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Επειδή θα οδηγήσει τη χώρα σε καταστροφή πολλά στελέχη θα ψάξουν για «εσωτερικούς εχθρούς» για να «εξηγήσουν» στον λαό τη αποτυχία τους. Τότε θα φλερτάρουν την γνήσια και ουχί ντεκαφεϊνέ μετάφραση του «ruthless» και «brutally».