Ενα δύσκολο «στοίχημα» το πλεόνασμα

Θα διαμορφωθεί στα 100-200 εκατ. ευρώ από 489 εκατ. που προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο

Παρασκευή, 04 Οκτωβρίου 2013 07:00

Ναυτεμπορική

Στην είσπραξη των προβλεπόμενων φορολογικών εσόδων στο τελευταίο τρίμηνο του έτους εναποτίθενται οι ελπίδες του υπουργείου Οικονομικών για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό του 2013, ενώ συμπληρωματικά οι όποιες απώλειες θα υποστηριχθούν με περικοπές των δαπανών καταναλωτικών και επενδυτικών δαπανών.

Στο οκτάμηνο Ιανουαρίου - Αυγούστου, ο προϋπολογισμός Γενικής Κυβέρνησης σε ταμιακή βάση παρουσιάζει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 1.780 εκατ. ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει και τις επιστροφές κερδών από τα ομόλογα που κατέχουν οι Κεντρικές Τράπεζες της Ευρωζώνης.

Στόχος είναι «ο Προϋπολογισμός της Γενικής Κυβέρνησης για το 2013 να κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα», τονίζει ο αναπλ. υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, το τελικό αποτέλεσμα θα είναι πολύ μικρότερο και θα περιοριστεί στα επίπεδα των 100 - 200 εκατ. ευρώ, αντί στόχου για πλεόνασμα ύψους 489 εκατ. ευρώ (0,3% του ΑΕΠ) που τέθηκε με το αναθεωρημένο Μεσοπρόθεσμο.

Σε κάθε περίπτωση, το πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό του 2013 αποτελεί κεντρικό στόχο της κυβέρνησης, ώστε να εκκινήσει τις πρόσθετες παρεμβάσεις μείωσης του δημοσίου χρέους που έχει αποφασίσει το Eurogroup του Νοεμβρίου του 2012, αλλά και να εμφανιστεί ως μία επιτυχία του προγράμματος, τόσο στην ελληνική κοινή γνώμη όσο και στο εξωτερικό.

Ομως, για να επιτευχθεί πλεόνασμα, θα πρέπει στο τελευταίο κρίσιμο τρίμηνο του έτους τα έσοδα να καλύψουν την υστέρηση ύψους 727 εκατ. ευρώ που καταγράφεται στο οκτάμηνο.

Ο κ. Σταϊκούρας δήλωσε χθες πως τα έσοδα παρουσίασαν βελτίωση το Σεπτέμβριο και συγκεκριμένα, όπως ανέφερε, τα προ επιστροφών φόρων ανήλθαν στα 4.083 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 313 εκατ. ευρώ ή 8,3% έναντι του στόχου που είχε τεθεί και 614 εκατ. ευρώ ή 17,7% έναντι του αντίστοιχου περυσινού μήνα.

Για να επιτευχθεί ο στόχος θα πρέπει το ΥΠΟΙΚ στους επόμενους μήνες να εισπράξει ποσό ύψους περίπου 18 δισ. ευρώ. Για τη διευκόλυνση προσέγγισης του στόχου, το οικονομικό έτος παρατάθηκε (για την είσπραξη του Τέλους Ακινήτων) μέχρι και το Μάρτιο του 2014.

Οπως προκύπτει από τα  στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το πρωτογενές πλεόνασμα, ύψους 1.780 εκατ. ευρώ, μειώνεται κατά 184 εκατ. ευρώ, μετά την απαλοιφή των ενδοκυβερνητικών τόκων. Το εναπομείναν πλεόνασμα, και επειδή τα φορολογικά έσοδα υστερούν στο οκτάμηνο, στηρίζεται:

Στην εγγραφή των εκτάκτων εσόδων συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων των Κεντρικών Τραπεζών. Το συγκεκριμένο κονδύλι το μετράει η Eurostat, αλλά όχι η τρόικα.

Στην παρακράτηση πρωτογενών δαπανών ύψους 1,9 δισ. ευρώ. Δηλαδή οι εκταμιεύσεις που έγιναν στο οκτάμηνο είναι λιγότερες κατά 1,9 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με το στόχο των εκταμιεύσεων που έθεσε το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών. Μεταξύ των κονδυλίων που δεν αποδόθηκαν είναι καταναλωτικές δαπάνες ύψους 400 εκατ. ευρώ, πολυτεκνικά επιδόματα ύψους 175 εκατ. ευρώ, το «περίσσευμα» από το επίδομα θέρμανσης ύψους 200 εκατ. ευρώ κ.λπ.

Στην παρακράτηση κονδυλίων ύψους 1,3 δισ. ευρώ, από τα κονδύλια του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Παρά το γεγονός ότι οι εισπράξεις από τα κοινοτικά ταμεία είναι υψηλότερες των στόχων, εντούτοις οι πληρωμές στους φορείς υλοποίησης των έργων υπολείπονται κατά 13 δισ. ευρώ.

Την παρακράτηση επιστροφών φόρου ύψους 660 εκατ. ευρώ, που δεν αποδόθηκαν εμπρόθεσμα στους δικαιούχους.

Είναι προφανές πως εάν οι πληρωμές εκταμιεύονταν έγκαιρα, με βάση τον προγραμματισμό του ΥΠΟΙΚ, το πλεόνασμα θα μετατρεπόταν σε πρωτογενές έλλειμμα άνω των 2 δισ.

Σε δήλωσή του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, δήλωσε πως «τα ταμιακά στοιχεία της πορείας εκτέλεσης του Προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης, κατά το οκτάμηνο του έτους, ενισχύουν την τάση σταθεροποίησης των δημοσίων οικονομικών της χώρας».

Επεσήμανε ακόμη ότι, το μήνα Σεπτέμβριο, τα έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού κινήθηκαν καλύτερα από τους στόχους, προσθέτοντας ότι «ενισχύεται η εκτίμηση ότι βήμα βήμα προσεγγίζεται ο στόχος, που είναι ο Προϋπολογισμός της Γενικής Κυβέρνησης για το 2013 να κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα».

Οι επιστροφές κερδών από ομόλογα έφτιαξαν το οκτάμηνο

Ο κρατικός προϋπολογισμός στο οκτάμηνο Ιανουαρίου - Αυγούστου, σε ταμιακή βάση, παρουσιάζει αύξηση των εσόδων τα οποία διαμορφώθηκαν σε 34.893 εκατ. ευρώ, από 33.103 εκατ. ευρώ πέρυσι (λόγω κερδών των ομολόγων ύψους 1,5 δισ. ευρώ).

Οι δαπάνες πλην τόκων μειώθηκαν σε 32.215 εκατ. ευρώ, από 34.516 εκατ. ευρώ πέρυσι στην ίδια περίοδο. Οι τόκοι μειώθηκαν φέτος σε 5.179 εκατ. ευρώ, από 11.070 εκατ. ευρώ πέρυσι στην ίδια περίοδο.

Προκύπτει έτσι ένα πρωτογενές έλλειμμα ύψους 2.501 εκατ. ευρώ, αλλά, με την αφαίρεση της επίπτωσης των πληρωμών για ληξιπρόθεσμα χρέη και διαφόρων εθνικολογιστικών προσαρμογών, το πρωτογενές έλλειμμα του Κρατικού Προϋπολογισμού μειώνεται σε 1.635 εκατ. ευρώ.

Ο προϋπολογισμός Γενικής Κυβέρνησης εκτός του Κρατικού Προϋπολογισμού ενσωματώνει και τα οικονομικά αποτελέσματα των ΟΤΑ, Ταμείων, νοσοκομείων και ΝΠΔΔ.

Στο πλαίσιο αυτό τα αποτελέσματα των συγκεκριμένων φορέων στο οκτάμηνο ήταν:

- Οι Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης και τα Νοσοκομεία εμφάνισαν πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 1.803 εκατ. ευρώ, από 556 εκατ. ευρώ πέρυσι στο αντίστοιχο οκτάμηνο. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην οριακή μείωση των δαπανών των Ταμείων, οι οποίες από 25.872 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκαν σε 25.586 εκατ. ευρώ, και στην αύξηση των εσόδων των Ταμείων, που διαμορφώθηκαν σε 27.389 εκατ. ευρώ, από 26.428 εκατ. ευρώ πέρυσι.

Ο στόχος για το 2013 είναι τα ασφαλιστικά ταμεία και τα νοσοκομεία να εμφανίσουν πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3.187 εκατ. ευρώ, έναντι 64 εκατ. ευρώ το 2012, στόχος που απειλείται από τις «μαύρες τρύπες» που εντόπισε η τρόικα.

6.159 εκατ. υποχρεώσεις σε ιδιώτες

Σε υψηλά επίπεδα παραμένουν οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου απέναντι σε ιδιώτες, με το μεγαλύτερο πρόβλημα να εντοπίζεται στον τομέα της Υγείας και της περίθαλψης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου διαμορφώθηκαν σε 6.159 εκατ. ευρώ στο τέλος Αυγούστου, έναντι 6.342 εκατ. ευρώ στο τέλος Ιουλίου και 8.160 εκατ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου 2012.

Τα μεγαλύτερα ποσά ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων έχουν τα ασφαλιστικά ταμεία που φτάνουν στο ποσό των 3.609 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2.247 εκατ. ευρώ είναι του ΕΟΠΥΥ. Επίσης τα νοσοκομεία οφείλουν 1.149 εκατ. ευρώ, από 1.209 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο και 1.886 εκατ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2012.

Οι ΟΤΑ οφείλουν 757 εκατ. ευρώ, από 823 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο και 936 εκατ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2012.

Οι οφειλές των υπουργείων μειώθηκαν σε 360 εκατ. ευρώ στο τέλος Αυγούστου, από 371 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο και 529 εκατ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2012.

Εξάλλου, οι ληξιπρόθεσμες επιστροφές φόρων ανήλθαν σε 409,4 εκατ. ευρώ στο τέλος Αυγούστου, από 361 εκατ. ευρώ στο τέλος Ιουλίου και 723,6 εκατ. ευρώ στο τέλος του Δεκεμβρίου 2012. Στο πλαίσιο αυτό, οι συνολικές απλήρωτες οφειλές του δημοσίου τομέα ανέρχονταν σε 6.568 εκατ. ευρώ στο τέλος Αυγούστου 2013, από 8.131 εκατ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2012.

ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - pkak@naftemporiki.gr