Ίσως είναι δόκιμο να πούμε πρώτα δυο λόγια για τον Pierre Sprey έτσι ώστε ο αναγνώστης να αποκτήσει εικόνα για το ειδικό βάρος που έχει ο λόγος του. Tα ονόματα Pierre Sprey και John Boyd είναι συνυφασμένα με την λεγόμενη "Fighter Mafia" που δημιούργησε το F-XX Light Weight Fighter εκ του οποίου προήλθαν τα μαχητικά α/φη F-16 Fighting Falcon και F-18 Hornet. Ο όρος Fighter Mafia "συνοδεύει" μια ομάδα πρώην Αμερικανών αξιωματικών και αμυντικών αναλυτών οι οποίοι την δεκαετία του 1970 προώθησαν ενεργά την θεωρία "Ενέργειας-Ευελιξίας" του πρώην πιλότου John Boyd (περί διατήρησης της ενέργειας του α/φ κατά την διάρκεια ελιγμών αερομαχίας) η οποία άλλαξε ριζικά τον τρόπο σχεδίασης μαχητικών αεροσκαφών και οδήγησε στην παραγωγή ορισμένων εκ των πιο επιτυχημένων μαχητικών αεροσκαφών στην ιστορία της σύγχρονης αεροναυπηγικής. Επιπλέον ο αεικίνητος Sprey είναι ο "πατέρας" του Α-10 Thundelbolt II και αναμείχθηκε επίσης στην ανάπτυξη του F-111B . Ο εν λόγω κύριος νομίζουμε επάξια κερδίζει τον χαρακτηρισμού του ειδικού στο θέμα "σχεδίαση μαχητικών α/φων" και για αυτό τον λόγο έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον η γνώμη του.
Το μέλλον των Πολεμικών Αεροποριών της Δύσης επαφίεται σήμερα, εν πολλοίς, σε ένα αεροσκάφος: Το F-35 Joint Strike Fighter του Πενταγώνου
Το Υπουργείο Αμύνης σχεδιάζει στην παρούσα φάση να αγοράσει 2.456 τέτοια αεροσκάφη της Λόκχηντ για την Αεροπορία, το Ναυτικό και τους Πεζοναύτες. Ως μαχητικό-βομβαρδιστικό «πολλαπλών ρόλων», θα αντικαταστήσει τελικώς σχεδόν όλα τα τακτικά αεροσκάφη του τωρινού μας οπλοστασίου, εκτός από το F-22 του οποίου η παραγωγή πέραν των 187 αεροσκαφών ματαιώθηκε το καλοκαίρι που μας πέρασε. Βασικοί σύμμαχοι μας σχεδιάζουν να αγοράσουν το αεροσκάφος, μεταξύ αυτών η Βρετανία και μεγάλο μέρος της υπόλοιπης Δυτικής Ευρώπης, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Ιαπωνία και το Ισραήλ. Οι πωλήσεις σε πολλούς άλλους θεωρούνται δεδομένες, κι αυτοί που δεν προτίθενται να το αγοράσουν σχεδιάζουν να το αντιγράψουν, στο βαθμό που τους επιτρέπουν τα οικονομικά τους, οι γραφειοκρατείες τους και η τεχνολογική τους ανάπτυξη.
Υπάρχουν, όμως, κάποια προβλήματα. Το F-35 είναι οικονομικά απαγορευτικό. Είναι ένα τεχνολογικό μπάλωμα που θα είναι λιγότερο αποτελεσματικό από τα αεροσκάφη που θα αντικαταστήσει. Και θα αυξήσει τις δικές μας πολεμικές απώλειες.
Αυτό δεν είναι η επικρατούσα αντίληψη αυτή τη στιγμή, και πολλοί θα αμφισβητήσουν θορυβωδώς τον καθέναν από τους ισχυρισμούς που προηγήθηκαν και που ακολουθούν. Αλλά, σταδιακά θα αρχίσει η απόδοση των ευθυνών. Τότε, κάποιος θα πρέπει να μαζέψει τα κομμάτια, και να δώσει στους πιλότους μας ένα αεροσκάφος που να κερδίζει πολέμους. Ο δρόμος από το παρόν μέχρι εκείνο το σημείο δε θα είναι ούτε ομαλός ούτε όμορφος, αλλά είναι καιρός να γίνει το πρώτο βήμα.
Οικονομική καταστροφή; Πως γίνεται; Επισκεπτόμενος το εργοστάσιο του F-35 στο Φορτ Γουέρθ του Τέξας τον Αύγουστο, ο υπουργός Αμύνης Ρόμπερτ Γκαίητς μας διαβεβαίωσε ότι το F-35 θα έχει “λιγότερο από τη μισή τιμή του F-22”.
Υπό τη στενή έννοια, ο Γκαίητς έχει δίκιο. Με ένα απίστευτο κόστος $65 δις δολλάρια για 187 αεροσκάφη, το F-22 κοστίζει 350 εκατομμύρια δολλάρια το αεροσκάφος. Με 299 δις δολλάρια για 2.456 αεροσκάφη, το F-35 θα ήταν μία χρυσή ευκαιρία με τιμή 122 εκ. δολλάρια έκαστο.
Η τιμή μονάδος του F-35 θα είναι τελικά πολύ υψηλότερη. Το 2001, το Πεντάγωνο σχεδίαζε να αγοράσει 2.866 αεροσκάφη με 226,5 δις δολλάρια – 79 εκ. δολλάρια το αεροσκάφος. Κατά το 2007 το κόστος αυξήθηκε και η ποσότητα μειώθηκε, έχοντας σαν αποτέλεσμα την τρέχουσα τιμή μονάδας 122 εκ. δολλάρια.
Τις αμέσως επόμενες εβδομάδες, το πρόγραμμα θα αναγκαστεί να παραδεχτεί κι άλλη αύξηση. Ο Γκαίητς κι ο υφυπουργός του Γουίλλιαμ Λυν έχουν επανασυγκαλέσει μία «Μεικτή Ομάδα Εκτίμησης» - ΜΟΕ (“Joint Estimating Team" - JET ) για να επανεκτιμήσει το κόστος και το χρονοδιάγραμμα του F-35. Πέρυσι, ων μέλος της κυβερνήσεως Μπους, ο Γκαίητς κατά βάσιν αγνόησε τις συστάσεις της Ομάδας, αλλά η νέα ΜΟΕ θα τις επαναβεβαιώσει: το πρόγραμμα του F-35 θα κοστίσει 15 δις δολλάρια επιπλέον, και θα παραδοθεί καθυστερημένο κατά δύο έτη.
Τα ευρήματα αυτά αφορούν μόνον τα εγνωσμένα προβλήματα: κάτω από την επιφάνεια επιπλέει ένα τεράστιο παγόβουνο. Με τον πτητικό έλεγχο του F-35 ολοκληρωμένο μόλις κατά 3% (τρία τοις εκατό), είναι βέβαιον ότι θα εμφανιστούν νέα προβλήματα – και νέο κόστος. Ακόμη χειρότερα, μόλις 17% (δέκαπεπτά τοις εκατό) των χαρακτηριστικών του αεροσκάφους θα έχουν ελεγχθεί με πτητικές δοκιμές πριν από την υπογραφή από το Πεντάγωνο συμβολαίων για περισσότερα από 500 αεροσκάφη. Οι χειριστές των επιχειρησιακών μοιρών θα νοιώσουν τη συγκίνηση να ανακαλύψουν οι ίδιοι τα εναπομένοντα προβλήματα, κατά την εκπαίδευση ή κατά τη μάχη. Ουδείς θα πρέπει να εκπλαγεί αν το τελικό κόστος τιμής μονάδος του προγράμματος F-35, αφού συνυπολογιστεί το κόστος για τη διόρθωση όλων των προβλημάτων, ξεπεράσει τα 200 εκ. δολλάρια ανά αεροσκάφος.
F-35 BΣε μία εποχή που ο προϋπολογισμός της Αμερικανικής Αεροπορίας θα αυξηθεί οριακά, αν αυξηθεί καν, ενώ ταυτόχρονα σχεδιάζεται η απόκτηση αρκετών άλλων κυρίων αεροσκαφών (νέα δεξαμενοφόρα αεροσκάφη, νέα μεταγωγικά, νέα βαρέα βομβαρδιστικά, και νέα ελικόπτερα) το σχέδιο αυτό να διασταλεί ο προϋπολογισμός των μαχητικών-βομβαρδιστικών είναι τζάμπα κόπος.
Ενώ οι περισσότεροι, αν και όχι όλοι, στο Πεντάγωνο και το Κογκρέσσο τείνουν να ξεχνούν το ανοικονόμητο κόστος του F-35, μερικοί από τους ξένους αγοραστές έχουν αρχίσει να τρομοκρατούνται. Παρά την επένδυση εκατοντάδων εκατομμυρίων δολλαρίων από τα κράτη τους, βουλευτές και αναλυτές στην Αυστραλία, τη Νορβηγία, τη Δανία και την Ολλανδία εκφράζουν μεγάλη ανησυχία. Ο μεγαλύτερος διεθνής εταίρος του F-35 είναι το Ηνωμένο Βασίλειο. Εκεί, το Βασιλικό Ναυτικό και η Αεροπορία μόλις αποφάσισαν να μειώσουν τα F-35 που θα αγοράσουν από 138 σε 50. Ο λόγος: «αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε το γεγονος ότι όλα αυτά τα αεροσκάφη είναι οικονομικώς απαγορευτικά».
Τα προβλήματα με το F-35 δεν περιορίζονται στο κόστος του.
Σαν μαχητικό, το F-35 βασίζεται σε μία τεχνολογική χίμαιρα. Η Αεροπορία, έχοντας αποτύχει να αναπτύξει αποτελεσματική (και αξιόπιστη) τεχνολογία ραντάρ για την κατάρριψη (με φίλιων) αεροσκαφών «πέραν της οπτικής ακτίνας» το ’50, το ’60 και το ’70, προσπαθεί και πάλι με το F-35, όπως και με το F-22 πριν από αυτό. Και τα δύο έχουν την επιπλέον εξέλιξη της “αφάνειας” (“stealth”), δηλαδή της μικρότερης ανιχνευσιμότητας έναντι κάποιων ραντάρ σε κάποιες γωνίες, αλλά αυτό το νέο “χάι-τέκ” χαρακτηριστικό και το μεγάλης ακτίνας ραντάρ επέβαλαν σχεδιαστικά μειονεκτήματα που έθεσαν το αεροσκάφος σε κίνδυνο όχι μόνο με το υψηλό του κόστος αλλά και με το βάρος, την οπσθέλκουσα, την πολυπλοκότητα και την τρωτότητα του. Από τις λίγες φορές που η τεχνολογία αυτή δοκιμάστηκε σε πραγματική αεροπορική μάχη την περασμένη δεκαετία, ήταν επιτυχημένη τις λιγότερες από τις μισές, κι αυτό εναντίον ανίκανων ή/και πρωτόγονα εξοπλισμένων χειριστών από το Ιράκ και τη Σερβία.
Αν η πλέον πρόσφατη επανάληψη του «πέραν της οπτικής ακτίνας» αποδειχτεί και πάλι χίμαιρα, το F-35 θα πρέπει να επιχειρεί σαν μαχητικό κλειστών εμπλοκών, αλλά σε αυτή την αποστολή το αεροσκάφος είναι της συμφοράς. Ακόμη κι αν κάποιος αποδέχεται όλες τις περί αεροδυναμικής υποσχέσεις που δίνει αυτή τη στιγμή η Λόκχηντ, το F-35 είναι υπέρβαρο και χωρίς ισχύ κινητήρα. Με 49.500 λίβρες βάρος απογειώσεως για αποστολή αέρος-αέρος και με κινητήρα βαθμονομημένο στις 42.000 λίβρες ώσης, θα είναι ένα μεγάλο βήμα προς τα πίσω σε λόγο ώσης-βάρους κι επιτάχυνση για νέο μαχητικό. Στην πραγματικότητα, με το βάρος αυτό, και με μόλις 460 τετραγωνικούς πόδες εκπέτασμα για τις εκδόσεις της Αεροπορίας και των Πεζοναυτών, οι μικρές πτέρυγες του F-35 θα φορτίζονται με 108 λίβρες ανά τετραγωνικό πόδα, κατά ένα τρίτο χειρότερα από το F-16A. (Πτέρυγες που είναι μεγάλες εν σχέσει με το βάρος είναι ουσιώδεις για την ευελιξία και την επιβιωσιμότητα στη μάχη). Το F-35 είναι, στην πραγματικότητα, πολύ λιγότερο ευέλικτο από το τραγικά τρωτό F-105 “Led Sled” (“Μολυβένιο Έλκυθρο”), ένα μαχητικό που αποδείχτηκε ανήμπορο στις αερομαχίες εναντίον Mig πάνω από το Βόρειο Βιετνάμ. (Μία θλιβερή υπενθύμιση: το μεγαλύτερο μέρος του στόλου των F-105 της Αεροπορίας χάθηκε κατά τα τέσσερα έτη βομβαρδισμών - εκατό χειριστές χάθηκαν σε μόλις έξι μήνες).
Republic F-105 Thunderchief,το οποίο κέρδισε το διόλου κολακευτικό χαιδευτικό "Led Sled" κατα τον πόλεμο του ΒιετνάμΤο F-35 δεν είναι ούτε καλό βομβαρδιστικό, παρ’ όλο το κόστος του: στην διαμόρφωση αφάνειας έχει φορτίο μόλις 4.000 λιβρών, ένα τρίτο των 12.000 λιβρών που μετέφερε το «Μολυβένιο Έλκυθρο».
Σαν επιθετικό αεροσκάφος «εγγύς αεροπορικής υποστήριξης» για να βοηθά αμερικανικούς στρατιώτες εμπλεγμένους σε μάχη, το F-35 είναι υπερβολικά γρήγορο για να ταυτοποιεί τους στόχους εναντίον των οποίων πρέπει να βάλει, υπερβολικά ευαίσθητο και εύφλεκτο για να αντέξει χερσαία πυρά, και με πολύ μικρό βεληνεκές για να παραμένει πάνω από εμπλεγμένα τμήματα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Αποτελεί ένα γιγαντιαίο βήμα οπισθοχώρησης σε σχέση με το παρόν A-10. Είναι ώρα να αρχίσουμε να βγαίνουμε από την τρύπα του F-35. Περιττό να ειπωθεί πως η πολυπλοκότητα των κανονισμών προμηθειών του Πενταγώνου και η αμυντική νοοτροπία του Πενταγώνου και του Κογκρέσσου παρουσιάζουν πολλά εμπόδια προς υπερπήδηση, τα περισσότερα από αυτά ηθικά.
Κατ’άρχάς, είναι η ανάγκη να γίνουν τα γεγονότα αποδεκτά όπως έχουν, κι όχι όπως θα τα προτιμούσαν η Λόκχηντ και ιδιοτελείς γραφειοκράτες. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να γίνουν δεκτές οι συστάσεις της ΜΟΕ όπως είναι ήδη καταγεγραμμένες, κι όχι να «νερωθούν» για να γίνουν αρεστές, ή να αγνοηθούν όπως έγινε το 2008 κατά την πρώτη θητεία του Γκαίητς ως ΥΠΑΜ.
Κατά δεύτερον, θα πρέπει να μπει σε εφαρμογή το διακηρυσσόμενο πνεύμα του νέου Νόμου Αγοράς Οπλικών Συστημάτων που υπεγράφη από τον Πρόεδρο Ομπάμα τον περασμένο Μάιο. Ενώ τα ψιλά γράμματα του νόμου είναι απελπιστικά γεμάτα με παραθυράκια για να προστατευθεί η υπάρχουσα κατάσταση των πραγμάτων, το πνεύμα του νόμου είναι να θέσει το κόστος υπό έλεγχο και να εμπνεύσει ανταγωνισμό, εδικά με την ανταγωνιστική προσέγγιση «να-πετάει-πριν-να-αγοραστεί» που έχει αποδώσει τόσο εξαιρετικά τις λίγες φορές που δοκιμάστηκε.
Αυτό ακριβώς είναι το όραμα που εξέφρασε ο Πρόεδρος Ομπάμα στους Βετεράνους στο Φοίνιξ τον Αύγουστο όταν είπε ότι θέλει να σταματήσει τα «ειδικά συμφέροντα και τα εξωτικά τους προγράμματα που καθυστερούν στα χρονοδιαγράμματά τους κατά πολλά έτη και υπερβαίνουν τους προϋπολογισμούς τους κατά πολλά δισεκατομμύρια».Σαφέστατα, κανείς δεν έχει ενημερώσει τον Πρόεδρο ότι το F-35 είναι η διαφημιστική αφίσα του είδους των δεινών που καταδίκασε.
Κατά τρίτον, το μεγαλύτερο βήμα θα ήταν να παγώσει κάθε περαιτέρω παραγωγή μέχρις ότου τα αεροσκάφη δοκιμών, όλα πλέον με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, να μπορέσουν να ολοκληρώσουν ένα αναθεωρημένο, πολύ λεπτομερέστερο πρόγραμμα πτητικών δοκιμών. Όταν θα γνωρίζουμε ρεαλιστικά τις επιδειχθείσες επιδόσεις και προβλήματα του F-35, και το πλήρες κόστος του, θα μπορούμε να λάβουμε μία ορθολογική απόφαση σχετικά με το αν θα πρέπει να μπει σε πλήρη παραγωγή. Για να γίνει αυτό, το αντεστραμένο πρόγραμμα αγορών του F-35 – το οποίο προβλέπει την αγορά 500 αεροσκαφών προν από την «οριστική» αναφορά ελέγχων (αυτή που ελέγχει το 17% των χαρακτηριστικών του F-35) – και το οποίο έχει ο Γκαίητς στο γραφείο του, πρέπει να αναμορφωθεί ριζικά σε ένα σχέδιο πτήσεων-προ-της αγοράς, το είδος ακριβώς του σχεδίου που ευαγγελίζεται, αν και αδύναμα, ο νέος Νόμος περί Αναμορφώσεως Αγορών.
Στη σχεδόν βέβαιη περίπτωση που o ασυμβίβαστος, ρεαλιστικός έλεγχος του F-35 το κρίνει ως μία πανάκριβη αποτυχία, υπάρχουν βιώσιμες εναλλακτικές. Αν υπάρξει μία ζωηρή ομοφωνία για να αναστραφεί η τρέχουσα πορεία γήρανσης και συρρίκνωσης του οπλοστασίου της τακτικής αεροπορίας (σε αντίθεση με την σημερινή σιωπηρή συνομωσία που οδηγεί σε επιδείνωση αυτής της τάσης) απαιτείται μία βραχυπρόθεσμη, οικονομική λύση για να αποκατασταθεί η μαχητική επάρκεια: επέκταση της ζωής των υφισταμένων F-16 και Α-10 για την Αεροπορία, και συνέχιση της αγοράς F-18E/F για το Ναυτικό και τους Πεζοναύτες. Για το μέρος του οπλοστασίου που χρειάζεται άμεση επέκταση πλέον επειγόντως, το Α-10 και την αποστολή εγγύς υποστηρίξεως, εκατοντάδες σκάφη που τώρα βρίσκονται στα «αεροπορικά νεκροταφεία» μπορούν και πρέπει να επανέλθουν σε υπηρεσία – πράγμα εφικτό με εξαιρετικά χαμηλό κόστος.
Ένα σκέτο πρόγραμμα επέκτασης ορίου ζωής δε αντιμετωπίζει τις μακροπρόθεσμες ανάγκες. Συνεπώς, θα πρέπει να αρχίσουν αμέσως ανταγωνιστικά προγράμματα για πραγματικά, ιπτάμενα πρωτότυπα ώστε να αναπτυχθούν και να επιλεγούν νέα μαχητικά που να δομήσουν μία μεγαλύτερη δύναμη, πολύ πιο αποτελεσματική από την υπάρχουσα δύναμη των F-16, F-18 και Α-10. Τέτοια ακριβώς προγράμματα, τα οποία οδηγούν σε Αερορπορία 10.000 αεροσκαφών με τα παρόντα επίπεδα προϋπολογισμού, περιγράφονται λεπτομερώς στο «Αντιστρέφοντας την παρακμή της Αμερικανικής Αεροπορικής Ισχύος» ένα κεφάλαιο της ανθολογίας "America's Defense Meltdown: Pentagon Reform for President Obama and the New Congress" (Stanford University Press).
Μπορείτε σχεδόν κυριολεκτικά να ακούσετε ήδη τις κραυγές διαμαρτυρίας. Το F-35 είναι υπερβολικά μεγάλο πρόγραμμα για να αποτύχει. Ο ίδιος ο Γκαίητς φαίνεται παγιδευμένος από αυτή τη λογική : είπε «Η θέση μου είναι ότι δεν έχουμε το περιθώριο σαν χώρα να μην έχουμε αυτό το αεροσκάφος». Έχουμε την αντίθετη θέση.Το φούσκωμα του F-35 – σε κόστος, βάρος και πολυπλοκότητα – είναι εγγύηση αποτυχίας. Θα σμικρύνει τις αεροπορικές μας δυνάμεις μεγεθύνοντας το κόστος, θα απισχνάσει την ικανότητά μας να κυριαρχούμε στον αέρα και να υποστηρίζουμε τις χερσαίες δυνάμεις μας, και θα χύσει άσκοπα το αίμα υπερβολικά πολλών χειριστών μας.
Πρέπει να κάνουμε τα πρώτα βήματα για να κατανοήσουμε καλύτερα την έκταση της αποτυχίας του F-35 και να αναστρέψουμε την αποσύνθεση των αεροπορικών μας δυνάμεων.
# # #
Pierre M. Sprey, a long time military reformer and a designer of extraordinarily successful combat aircraft, helped me write this commentary. Both Pierre and I are contributors to the aforementioned anthology "America's Defense Meltdown: Pentagon Reform for President Obama and the New Congress."
Από το άρθρο, το οποίο θεωρούμε εξαιρετικά έγκυρο και ιδιαίτερα σημαντικό προκύπτουν μερικά κρίσιμα συμπεράσματα :
1) Το πρόγραμμα θα παρουσιάσει σημαντικές καθυστερήσεις ,ειδικά για τους ξένους πελάτες όπως η Τουρκική Αεροπορία
2)Κατά τις πρώτες φάσεις του θα είναι τελείως ανώριμο για επιχειρησιακή χρήση ,σε βαθμό μεγαλύτερο από τον αναμενόμενο για ένα νέο μαχητικό αεροσκάφος
3) Το πρόγραμμα είναι εξαιρετικά επισφαλές στο σύνολό του και μια δέσμευση στο F-35 σε τόσο πρώιμο στάδιο θα ήταν άστοχη.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η πλέον ενδεδειγμένη τακτική θα ήταν η στενή παρακολούθηση του προγράμματος μέχρι και την ένταξη σε υπηρεσία των πρώτων αεροσκαφών ώστε να εκτιμηθεί η πραγματική επιχειρησιακή του αξία ,κρατώντας τις επιλογές μας ανοιχτές. Στο μεταξύ, αν χρειαστεί αγορά αεροσκαφών για διατήρηση της οροφής, (λόγω της απόσυρσης παλαιών τύπων, είτε Α-7 είτε F-4) οι αριθμοί μπορούν να
διατηρηθούν εξαιρετικά αποτελεσματικά με μεταχειρισμένα αεροσκάφη των τύπων που
ήδη βρίσκονται σε υπηρεσία (M2000, F-16). Επιπλέον θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην αξιοποίηση του ήδη υπάρχοντος στόλου δίνοντας προτεραιότητα σε παράγοντες που πολλαπλασιάζουν την συνολική ισχύ του (και έχουν σκανδαλωδώς υποτιμηθεί).Ενδεικτικά και μόνον, να αναφέρουμε την αξιοποίηση των ζεύξεων δεδομένων μέσω εκσυγχρονισμού των μαχητικών (και άλλων μέσων ) της ΠΑ.
No comments:
Post a Comment