Η ουγγρική εμπειρία

Σάββατο, 14 Ιανουάριος 2012 16:05

Του Πάσχου Μανδραβέλη

… Κάποτε ο Βίκτωρ Ορμπάν ήταν εικόνισμα για το αριστεροδεξιό συνονθύλευμα που θέλει να αποκαλείται «αντιμνημονιακό μέτωπο»…

… έδιωξε το διεθνές Νομισματικό Ταμείο από τη χώρα του... Ελάχιστα όμως γράφτηκαν για την μετέπειτα πορεία της ουγγρικής οικονομίας...

… Φτιάχνονται μύθοι που εξυπηρετούν τον «αγώνα»…

… έφτασε τον περασμένο μήνα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας…

… ενδιάμεσο άλλαξε το Σύνταγμα προς το απολυταρχικότερο…

… Η Ουγγαρία έγινε πιο φτωχή, πιο αντιδημοκρατική και λιγότερο διαφανή…

Κάποτε ο Βίκτωρ Ορμπάν ήταν εικόνισμα για το αριστεροδεξιό συνονθύλευμα που θέλει να αποκαλείται «αντιμνημονιακό μέτωπο». Ήταν ο Ούγγρος πρωθυπουργός, ο οποίος λίγο μετά την «αιχμαλωσία της Ελλάδος στα νύχια της τρόικας» -δηλαδή τον Ιούλιο του 2010- έδιωξε το διεθνές Νομισματικό Ταμείο από τη χώρα του. Τότε ο ελληνικός Τύπος γέμισε με άρθρα που επαινούσαν τον δεξιό λαϊκιστή, ως πρωθυπουργό «μιας υπερήφανης χώρας» που δεν ανεχόταν ΔΝΤ στο σπαθί του. Ελάχιστα όμως γράφτηκαν για την μετέπειτα πορεία της ουγγρικής οικονομίας. Δυστυχώς, ο ελληνικός δημόσιος διάλογος λειτουργεί με «βολικές εντυπώσεις». Φτιάχνονται μύθοι που εξυπηρετούν τον «αγώνα» και κατόπιν δεν αντιπαραβάλλονται με την πραγματικότητα.

Η ουγγρική οικονομία έφτασε τον περασμένο μήνα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Η χώρα δεν μπορούσε να δανειστεί ούτε για λίγες εβδομάδες. Το νόμισμά της κατέρρευσε. Εισαγωγές προϊόντων δεν μπορούσαν να γίνουν. Έτσι ο περήφανος Ορμπάν έτρεξε πίσω στο ΔΝΤ για βοήθεια. Το χειρότερο όμως δεν ήταν τα πήγαινε-έλα του δεξιού λαϊκιστή, που έγινε πρωθυπουργός υποσχόμενος μια άλλη οικονομική πολιτική. Ούτε καν το γεγονός ότι μετά την «περήφανη» οικονομική πολιτική εφαρμόζει τώρα σκληρότερη λιτότητα από τους προκατόχους του. Ήταν ότι στο ενδιάμεσο άλλαξε το Σύνταγμα προς το απολυταρχικότερο. Η Κεντρική Τράπεζα της χώρας πέρασε υπό τον έλεγχό του, ώστε να μπορεί να τυπώνει όσο νόμισμα ήθελε (και φυσικά το ουγγρικό φιορίνι κατέρρευσε· δεν μπορείς να αγοράσεις στο εξωτερικό ούτε παλιοσίδερα δίνοντας φιορίνια), θεσμοθετήθηκαν σοβαροί περιορισμοί στην ελευθερία του Τύπου, και μέτρα ελέγχου της δικαιοσύνης από την κυβέρνηση. Η Ουγγαρία έγινε πιο φτωχή, πιο αντιδημοκρατική και λιγότερο διαφανή για τα κυβερνητικά πεπραγμένα.

Υπάρχουν όμως και δευτερογενείς επιπλοκές που αφορούν τις σχέσεις της χώρας με την Ε.Ε. Την περασμένη Τετάρτη η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι θα ζητηθεί από την ουγγρική κυβέρνηση να τροποποιήσει αμφιλεγόμενες συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να κινηθούν νομικές διαδικασίες εναντίον της σε διαφορετική περίπτωση. Ευτυχώς για τους Ούγγρους η κυβέρνηση Ορμπάν δείχνει ότι θα συμμορφωθεί: «Σεβόμεθα πλήρως την εξουσία που έχει η Κομισιόν ως θεματοφύλακας των κοινοτικών συνθηκών», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Γιάνος Μαρτόνιι: «Αν χρειαστεί να αλλάξουμε τη νομοθεσία, θα το πράξουμε. Θα προσέλθουμε σε διάλογο».

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 14.1.2012