Εκρηκτική η αύξηση του δημόσιου χρέους

Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ Τρίτη, 22 Νοεμβρίου 2011

Ο βρόχος των χρεολυσίωνΕκρηκτική αύξηση παρουσίασε το δημόσιο χρέος της χώρας στο τρίτο τρίμηνο του 2011, ενώ ταυτόχρονα ενισχύθηκε και ο βραχυπρόθεσμος χαρακτήρας του χρέους, αφού στην προσεχή εξαετία, οι λήξεις των ομολόγων αγγίζουν τα 220 δισ. ευρώ, ή το 60% του συνολικού χρέους.

Αυτό προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που επιβεβαιώνουν τη μη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, χωρίς το PSI.

Ειδικότερα, στις 30 Σεπτεμβρίου 2011 το δημόσιο χρέος της χώρας ανήλθε σε 360,4 δισ. ευρώ, και εκτοξεύτηκε στο 165,3% του ΑΕΠ.

Σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2010, το δημόσιο χρέος παρουσίασε αύξηση κατά 23,6 δισ. ευρώ ή κατά 7%, όταν η μεταβολή του ΑΕΠ στην ίδια περίοδο είναι αρνητική, γεγονός που εκτοξεύει το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Από το συνολικό ποσό του χρέους, 360,4 δισ. ευρώ, τα 276,3 δισ. ευρώ αποτελούν ομόλογα και έντοκα γραμμάτια εκδοθέντα στις αγορές και το ποσό των 85,1 δισ. ευρώ αποτελείται από ειδικά δάνεια, εκ των οποίων τα 65,2 δισ. ευρώ προέρχονται από το μηχανισμό στήριξης.

Σε εφιαλτικά επίπεδα εκτοξεύτηκαν τα χρεολύσια των προσεχών ετών, που καθιστούν αναγκαίο το PSI και τη λήψη νέου δανείου από το μηχανισμό στήριξης.

Σε ένα έτος, μέχρι και το Σεπτέμβριο του 2012 λήγουν τίτλοι ύψους 52 δισ. ευρώ, ενώ για την περίοδο από το 2012 μέχρι και το 2017 λήγουν ομόλογα, έντοκα γραμμάτια και ειδικά δάνεια ύψους 166,5 δισ. ευρώ.

Συνολικά δηλαδή, σε μια εξαετία λήγουν ομόλογα και έντοκα γραμμάτια ύψους 218 δισ. ευρώ (!), ποσό που καλείται να αναχρηματοδοτήσει η Ελλάδα.

Το έτος που είναι το πλέον επιβαρημένο με χρεολύσια είναι το 2014, όταν η Ελλάδα θα κληθεί να αποπληρώσει ομολόγα και δάνεια ύψους 60,2 δισ. ευρώ, ενώ σε υψηλά επίπεδα είναι οι υποχρεώσεις και για τα υπόλοιπα έτη. Ειδικότερα:

Το 2012 οι λήξεις ομολόγων φτάνουν σε 40 δισ. ευρώ και το 2013 σε 37,6 δισ. ευρώ, το 2014, σε 60,2 δισ. ευρώ και το 2015 σε 45,3 δισ. ευρώ.

Διευκρινίζεται ότι τα συγκεκριμένα ποσά περιλαμβάνουν και τις υποχρεώσεις από τα δάνεια του Μηχανισμού Στήριξης, η λήξη των οποίων θα επιμηκυνθεί σε δεκαετία, αλλά ακόμα δεν έχει υλοποιηθεί η σχετική απόφαση από το Eurogroup.

Επίσπευση

Επίσπευση των διαπραγματεύσεων με την τρόικα για τη νέα δανειακή σύμβαση επιδιώκει με κάθε μέσο η κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου, προκειμένου να εξασφαλίσει το "κούρεμα" του χρέους κατά 100 δισ. ευρώ, αλλά και το νέο δάνειο ύψους 130 δισ. ευρώ, σε μια περίοδο, που τα σύννεφα της κρίσης πυκνώνουν πάνω από την Ευρωζώνη και το ελληνικό χρέος καταγράφει νέα αύξηση στο γ' τρίμηνο του 2011.

Χωρίς τη νέα δανειακή σύμβαση αλλά και άμεσα χωρίς την καταβολή της 6ης δόσης από το μηχανισμό στήριξης, ο κίνδυνος να οδηγηθεί η χώρα σε καθεστώς μη ελεγχόμενης χρεοκοπίας είναι ορατός, αφού ο κρατικός προϋπολογισμός δεν μπορεί να καλύψει το βάρος των υποχρεώσεων μέχρι τέλος του Δεκεμβρίου, αλλά και τον όγκο των χρεολυσίων, που υπερβαίνουν τα 40 δισ. ευρώ, το 2012.

Η ηγεσία της τρόικας αναχώρησε χθες από την Αθήνα (ήταν προγραμματισμένη η σύντομη παραμονή και η αναχώρηση) μετά τις επαφές που είχε με τους πολιτικούς αρχηγούς και θα επιστρέψει στο πρώτο 15ήμερο του Δεκεμβρίου, για τις υπογραφές της νέας δανειακής σύμβασης. Στην Αθήνα έμειναν τα τεχνικά κλιμάκια, τα οποία ελέγχουν τις προβλέψεις του νέου προϋπολογισμού αλλά και τα μέσα για την επίτευξή τους, όπως επίσης και την πρόοδο της Ελλάδας στις δεσμεύσεις που ανέλαβε το Σεπτέμβριο.

Επικαιροποίηση

Παράλληλα, συγγράφεται με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών το επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο, το οποίο προσαρμόζεται σε νέους στόχους και στα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει η ύφεση. Τα δύο μέρη, ΥΠΟΙΚ και τρόικα, έχουν ήδη συμφωνήσει στους γενικούς άξονες και το κείμενο οριστικοποιείται εντός των ημερών, προκειμένου να κατατεθεί στη Βουλή και να ενσωματωθεί στον προϋπολογισμό για ψήφιση.

Σε ό,τι αφορά τη νέα δανειακή σύμβαση, που απορρέει από τις αποφάσεις της 26ης Οκτωβρίου, οι διαπραγματεύσεις έχουν ήδη ξεκινήσει και θα κλιμακωθούν εντός των ημερών, ώστε να ψηφιστεί από τη Βουλή μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, με αυξημένα πλειοψηφία, τουλάχιστον από τα κόμματα που συμμετέχουν στην κυβέρνηση.

Κύκλος επαφών

Για την 6η δόση και προώθηση της νέας δανειακής σύμβασης και του PSI ο υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, είχε χθες νέο κύκλο τηλεφωνικών συνομιλιών με τους υπουργούς Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφ. Σόιμμπλε, και Γαλλίας, Φρ. Μπαρουάν.

Σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ, αντικείμενο των συζητήσεων ήταν η εκταμίευση της έκτης δόσης του τρέχοντος προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας και η προώθηση της συμμετοχής των ιδιωτών στο σχήμα βιωσιμότητας του ελληνικού δημοσίου χρέους (PSI), στο πλαίσιο της απόφασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 26ης Οκτωβρίου.

Αυτοσκοπός 6η δόση και PSI

Η απόλυτη εξάρτηση της Ελλάδας από το μηχανισμό στήριξης για την κάλυψη βασικών λειτουργικών αναγκών του Δημοσίου, καθιστά την πολιτική ηγεσία ευάλωτη σε πιέσεις από τους εταίρους της Ευρωζώνης, οι οποίοι ζητούν διαβεβαίωση ότι η πολιτική του μνημονίου θα συνεχιστεί και μετά τις εκλογές. Ωστόσο η εμμονή και οι συνεχείς δηλώσεις και οι αντεγκλήσεις δημιουργούν την αίσθηση του εκβιασμού προς τον πολιτικό κόσμο της χώρας.

Ανεξάρτητα από τις εντυπώσεις που προκαλούν οι δηλώσεις περί των έγγραφων δεσμεύσεων, η πραγματικότητα είναι αδήριτη, καθώς:

- Χωρίς την 6η δόση των 8 δισ. ευρώ το Δημόσιο δεν μπορεί να καλύψει βασικές του χρηματοδοτικές του ανάγκες μέχρι το Δεκέμβριο, μεταξύ αυτών είναι οι μισθοί και οι συντάξεις, αλλά και οι λήξεις ομολόγων εντός του Δεκεμβρίου 2,3 δισ. ευρώ. Η μη εξόφληση ομολόγων οδηγεί σε ανεξέλεγκτη χρεοκοπία.

- Χωρίς το PSI, δηλαδή τη μείωση κατά 100 δισ. ευρώ του χρέους και του νέου δανειακού πακέτου ύψους 130 δισ. ευρώ, η Ελλάδα δεν μπορεί να εξυπηρετήσει το χρέος της και θα οδηγηθεί σε χρεοκοπία. Οι υποχρεώσεις για πληρωμές χρεολυσίων ξεπερνούν τα 40 δισ. ευρώ, το 2012, εκ των οποίων ποσό 14,5 δισ. ευρώ, πρέπει να καταβληθεί στις 20 Μαρτίου.

Στο πλαίσιο αυτό οι διαπραγματεύσεις για το PSI, συνεχίζονται και σκληραίνουν καθώς και οι δύο πλευρές επιχειρούν να μειώσουν το κόστος.

Η πλευρά του ελληνικού Δημοσίου και οι τράπεζες που εκπροσωπούν το ελληνικό Δημόσιο τονίζουν προς τους κατόχους ομολόγων ότι το PSI είναι εθελοντικό και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να χαρακτηριστεί πιστωτικό γεγονός. Επίσης, αν η συμμετοχή στο PSI είναι πάνω από το 70%-75%, για το υπόλοιπο 25%-30% που αρνείται, η ένταξη μπορεί να γίνει υποχρεωτικά.